ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆ: ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕೆ ಹಾಲಿನ ಹಾದಿ
ಕರ್ನಾಟಕದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೈನುಗಾರಿಕೆಯು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಕುಟುಂಬಗಳ ಜೀವನಾಧಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮಹಿಳೆಯರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಉನ್ನತಿಗೊಳಿಸಲು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ಜೀವನೋಪಾಯ ಉತ್ತೇಜನ ಸೊಸೈಟಿ (KSRLPS) ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಹಾಲು ಮಹಾಮಂಡಳಿ (KMF) ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಈ ಯೋಜನೆಯು ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ತೆರೆದಿದೆ.
ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಈ ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶ, ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಸವಿವರವಾಗಿ ತಿಳಿಯೋಣ.
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆ ಎಂದರೇನು?
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆಯು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು KMFನ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದ್ದು, ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಹೈನುಗಾರಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಸ್ಥಿರ ಆದಾಯದ ಮೂಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
2014ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ಈ ಯೋಜನೆಯು ಈಗ ಮೂರನೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.
ಈ ಯೋಜನೆಯು ಮಹಿಳಾ ಹೈನು ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಬಡತನ ರೇಖೆಗಿಂತ ಕೆಳಗಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಂಬಲ, ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಇದರಿಂದಾಗಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯರ ಜೀವನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಈ ಯೋಜನೆಯು ಹೊಂದಿದೆ.
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆಯ ಗುರಿಗಳು..?
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆಯು ಕೆಳಗಿನ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ:
-
ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಸಬಲೀಕರಣ: ಹಿಂದುಳಿದ ಜಾತಿಗಳು, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು/ಪಂಗಡಗಳು, ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರು ಮತ್ತು ಬಿಪಿಎಲ್ ಕುಟುಂಬಗಳ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಆದಾಯದ ಮೂಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು.
-
ಹೈನುಗಾರಿಕೆಯ ಉತ್ತೇಜನ: ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಹೈನುಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಒಂದು ಸುಸ್ಥಿರ ಜೀವನೋಪಾಯದ ಮಾರ್ಗವನ್ನಾಗಿಸುವುದು.
-
ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ವಿಸ್ತರಣೆ: ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 10,000 ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಈ ಯೋಜನೆಯ ಲಾಭವನ್ನು ತಲುಪಿಸುವುದು.
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು..?
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆಯು ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಹಲವಾರು ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಲಾಭಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:
-
ಬಡ್ಡಿ ರಹಿತ ಸಾಲ: ರಾಸು ಖರೀದಿಗಾಗಿ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ 46,000 ರೂ.ವರೆಗೆ ಬಡ್ಡಿ ರಹಿತ ಸಾಲವನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಮಹಿಳೆಯರು ಆರ್ಥಿಕ ಒತ್ತಡವಿಲ್ಲದೆ ತಮ್ಮ ಹೈನುಗಾರಿಕೆ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಬಹುದು.
-
ನಿಶ್ಚಿತ ಆದಾಯ: ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಮಹಿಳೆಯರು ತಿಂಗಳಿಗೆ 3,000 ರಿಂದ 3,500 ರೂ.ವರೆಗೆ ನಿವ್ವಳ ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸಬಹುದು.
-
ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲ: ಜಾನುವಾರು ಸಾಕಾಣಿಕೆ, ಆರೋಗ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಪಶು ಆಹಾರದ ಕುರಿತು ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಜಾನುವಾರುಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು.
-
ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆ: ರಾಜ್ಯಾದ್ಯಂತ 250 ಮಹಿಳಾ ಡೈರಿ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಇವು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಾಮೂಹಿಕ ಬೆಂಬಲ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.
-
ಪಶು ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಮೆ: ಜಾನುವಾರುಗಳ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಮೆಯ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
-
ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ: ಈ ಯೋಜನೆಯು ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ನೇರ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ.
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆಯ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನ..?
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆಯನ್ನು 250 ಮಹಿಳಾ ಡೈರಿ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳ ಮೂಲಕ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಪ್ರತಿ ಸಂಘವು 40 ಮಹಿಳೆಯರ ಗುಂಪನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಒಟ್ಟಾರೆ 10,000 ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಈ ಯೋಜನೆಯ ಲಾಭವನ್ನು ತಲುಪಿಸುವ ಗುರಿಯಿದೆ. KSRLPS ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಬಹುಪಾಲು ಹಣಕಾಸಿನ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದ್ದು, KMF ಉಳಿದ ಭಾಗವನ್ನು ಪೂರೈಸಿದೆ.ಈ ಸಂಘಗಳು ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ, ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ಯೋಜನೆಯ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುತ್ತವೆ.
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆ ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡಗಳು..?
ಯೋಜನೆಯ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮಹಿಳೆಯರು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಬೇಕು:
-
ಫಲಾನುಭವಿಗಳು ಮಹಿಳೆಯರಾಗಿರಬೇಕು.
-
ಹಿಂದುಳಿದ ಜಾತಿಗಳು, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು/ಪಂಗಡಗಳು, ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರು ಅಥವಾ ಬಿಪಿಎಲ್ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿರಬೇಕು.
-
KMF ಸಂಘಗಳ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಸರ್ವೇಕ್ಷಣೆಯ ಮೂಲಕ ಅರ್ಹತೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇತರೆ ಪೂರಕ ಯೋಜನೆಗಳು..?
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿಯ ಜೊತೆಗೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಹೈನುಗಾರಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇತರ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದೆ:
-
ಹಾಲಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ಧನ: ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳಿಗೆ ಪೂರೈಸುವ ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ಹಾಲಿಗೆ 5 ರೂ. ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ಧನ.
-
ಕಿಸಾನ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಸಬ್ಸಿಡಿ: ಡೈರಿ ರೈತರಿಗೆ 2% ಬಡ್ಡಿ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಮತ್ತು ಸಕಾಲಿಕ ಮರುಪಾವತಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ 3% ಸಬ್ಸಿಡಿ.
-
ಕ್ಷೀರಧಾರೆ ಯೋಜನೆ: ಹಾಲಿನ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು KMFನಿಂದ ವಿವಿಧ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕಗಳು.
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ..?
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆಯು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅರ್ಜಿಗಳಿಗೆ ನೇರ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಇದು ಮಹಿಳಾ ಹೈನು ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆಸಕ್ತ ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ KMF ಸಂಘದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ, ಸದಸ್ಯತ್ವವನ್ನು ಪಡೆದು ಯೋಜನೆಯ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.
ಕ್ಷೀರ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆಯು ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಗೌರವವನ್ನು ತಂದುಕೊಡುವ ಒಂದು ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.
ಬಡ್ಡಿ ರಹಿತ ಸಾಲ, ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ, ಈ ಯೋಜನೆಯು ಹೈನುಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಒಂದು ಲಾಭದಾಯಕ ಜೀವನೋಪಾಯವನ್ನಾಗಿಸಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಈ ಯೋಜನೆಯು ಆರ್ಥಿಕ ಸಬಲೀಕರಣದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲಿಗಲ್ಲಾಗಿದೆ.
PAYTM Personal loan | ಪೇಟಿಎಂ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಾಲ: ಕಡಿಮೆ ಬಡ್ಡಿ ದರದಲ್ಲಿ 5 ಲಕ್ಷದವರೆಗೆ ಸಾಲ ಸೌಲಭ್ಯ